«Μπλόκο» σε πολεοδομικές αλλαγές στην Καλαμαριά
Του Αλέξανδρου Αυλωνίτη
«Φρένο» στις βεβιασμένες πολεοδομικές αλλαγές, που γίνονται στο ρυμοτομικό σχέδιο μέσα από τον καθορισμό Ζώνης Ελεγχόμενης Ανάπτυξης (ΖΕΑ), βάζει το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Το ανώτατο δικαστήριο «μπλόκαρε», ως μη νόμιμο, σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος που είχε προωθήσει η απελθούσα κυβέρνηση και αφορούσε τον καθορισμό ΖΕΑ στην περιοχή Μίκρας του Δήμου Καλαμαριάς Θεσσαλονίκης, προβλέποντας διάφορες πολεοδομικές τροποποιήσεις για να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες επέκτασης του μετρό (δημιουργία αμαξοστασίου, σταθμού μετεπιβίβασης κ.λπ.).
Σύμφωνα με το ΣτΕ, τα Π.Δ. με τα οποία καθορίζεται ΖΕΑ και γίνονται πολεοδομικές παρεμβάσεις, πρέπει να κινούνται μέσα στο πλαίσιο που έχει χαράξει το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) για έναν δήμο και δεν επιτρέπεται να ξεφεύγουν από τις σαφείς κατευθύνσεις και δεσμεύσεις του ΓΠΣ.
Αν όμως διαπιστώσει η πολιτεία αιτιολογημένα ότι οι προβλέψεις του ΓΠΣ απέχουν πλέον από την πραγματική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί ή ότι υπάρχει σοβαρή ανάγκη πολεοδομικών αλλαγών, τότε δεν μπορεί να προχωρήσει κατευθείαν στη θέσπιση ΖΕΑ με ρυθμίσεις αντίθετου περιεχομένου από εκείνες του ΓΠΣ. Μοναδική διέξοδος σε τέτοιες περιπτώσεις για την πολιτεία είναι να κινήσει προηγουμένως όλες τις νόμιμες διαδικασίες, προκειμένου να αναθεωρηθεί πρώτα το ΓΠΣ.
Ετσι το ΣτΕ θεωρεί υποχρεωτικό να προηγηθεί μία μελέτη που θα επανασχεδιάζει τον αστικό χώρο, προβλέποντας όλες τις κατάλληλες χρήσεις γης και όρους δόμησης με ηπιότερες ρυθμίσεις από εκείνες που ίσχυαν για την περιοχή, ως αντιστάθμισμα για την επιχειρούμενη επιβάρυνσή της. Βασικό κριτήριο θα πρέπει να είναι η δυνατότητα να ελεγχθεί το είδος και το μέγεθος ανάπτυξης της περιοχής, έτσι ώστε να μην επιδεινώνονται οι συνθήκες διαβίωσης των κατοίκων και να μην επιβαρύνονται οι λειτουργίες της πόλης.
Ειδικά για τις ΖΕΑ, που γίνονται γύρω από κάθε σταθμό μετρό και τα αλληλένδετα έργα υποδομής, πρέπει να γίνονται μελέτες ώστε οι πολεοδομικές ρυθμίσεις να επιβάλλουν ηπιότερες επαγγελματικές χρήσεις (και σε κατάλληλες ποσοστώσεις), μειωμένους όρους δόμησης, δημιουργία κοινόχρηστων χώρων και πεζόδρομων, αναπλάσεις περιοχών κ.λπ.
